14/5/2022

Ομιλία Αρχιμ. Επιφανίου Οικονόμου

          Σεβασμιώτατε,

          Συγκεντρωθήκαμε σήμερα στον Ιερό Μητροπολιτικό μας Ναό, στο πλαίσιο της Ευχαριστιακής Συνάξεως, για να εκπληρώσουμε ιερό καθήκον και να καταθέσουμε τα νάματα της ευγνωμοσύνης μας στον αλησμόνητο Πρωτοψάλτη και Δάσκαλό μας Μιχάλη Μελέτη, τελώντας την Θεία Λειτουργία και το μνημόσυνό του, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης πέντε ετών από την εις Κύριον εκδημία του.

Συναχθήκαμε εδώ, ο Επίσκοπος, οι Πρεσβύτεροι του Ναού, εκπρόσωποι των Ιεροψαλτών της Τοπικής μας Εκκλησίας, οι δάσκαλοι και εκ των μαθητών της Σχολής Βυζ. Μουσικής, η μεγάλη πνευματική οικογένεια του Πολιούχου μας, η κατά σάρκα οικογένειά του, για να τιμήσουμε τον επί 37 χρόνια Πρωτοψάλτη μας, τον άνθρωπο που δοξολόγησε, με τρόπο ανεπανάληπτο και βιωματικό, τα μεγαλεία του Θεού και ύμνησε αξίως και ιεροπρεπώς τον Προστάτη μας Άγιο Νικόλαο.

          Θα φανεί, ίσως, περιττό σε κάποιους να επαναλάβουμε σήμερα τα ιδιαίτερα εκείνα χαρακτηριστικά που διέκριναν και χαρακτήριζαν τον Μιχάλη Μελέτη ως άνθρωπο και ιεροψαλτική προσωπικότητα. Πιστεύουμε, όμως, ότι δεν είναι, διότι οι παλαιότεροι οφείλουμε να μην ξεχνούμε και οι νεώτεροι πρέπει να διδάσκονται το ήθος και τον τρόπο της ιεροψαλτικής διακονίας, που ο αείμνηστος δάσκαλός μας διά βίου υπηρέτησε.

          Ο Μιχάλης Μελέτης είχε πλήρη συνείδηση του ρόλου του ως Ιεροψάλτης, να υμνεί και να δοξολογεί τα μεγαλεία του Θεού, όχι μόνον όσο ίσταται επί του ιερού Αναλογίου, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Γι’ αυτό, ήταν ο ίδιος και κατά τη Θεία Λατρεία και έξω από αυτήν. Το έργο του δεν τελείωνε με το «Δι’ ευχών…» της Θείας Λειτουργίας, αλλά συνεχιζόταν στο οικογενειακό του περιβάλλον, στον εργασιακό του χώρο, στο πεδίο των κοινωνικών του συναναστροφών. Είχε επίγνωση ότι η υπεροχική θέση που κατείχε στην Εκκλησιαστική ζωή τον καθιστούσε υπόδειγμα βίου και πολιτείας έναντι του λαού του Θεού, που ανέμενε και διαπίστωνε σ’ αυτόν την εγγενή ευλάβεια, την ευσέβεια και το ήθος Ιησού Χριστού.

Ο Μιχάλης Μελέτης δεν διακονούσε απλώς και τυπικώς τα Ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας, αλλά γινόταν διαρκώς μέτοχος αυτών. Η Μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας μας ήταν η επαναλαμβανόμενη εμπειρία της καθόλου ζωής του. Γνώριζε ότι η απογύμνωση του Ιεροψαλτικού λειτουργήματος από την ζωή της μετανοίας και ιεράς Εξομολογήσεως, η αποστέρησή του από την ζωηφόρο και ζωογόνο συχνότατη μετάληψη του Σώματος και του Αίματος του Χριστού, θα τον μετέτρεπε από ιερότατο σύμβολο της Λατρευτικής εμπειρίας σε ευτελές μουσικό όργανο, σε αλαλάζον κύμβαλο κοσμικής καλλιτεχνίας, ενώ θα υποβάθμιζε την διακονία του σε συμβατική υποχρέωση υπαλληλικού χαρακτήρα.

Παράλληλα, δίδασκε σ’ εμάς τους μαθητές του ότι η Βυζαντινή μουσική είναι προσευχή, γι’ αυτό, δεν έψαλε για να προκαλεί τον θαυμασμό και το εγκώμιο των ακροατών του ή να ικανοποιεί το καλλιτεχνικό τους αισθητήριο, αλλά για να παρασύρει τους Χριστιανούς σε προσευχή και να συμβάλλει στην πνευματική τους καλλιέργεια. Αυτό ήταν το μέτρο και το κριτήριο της επιτυχίας του, διότι πρώτα ο ίδιος ήταν άνθρωπος προσευχής, έψαλε προσευχόμενος και προσευχόταν ψάλλων, ανάγοντας τις καρδιές των εκκλησιαζομένων στο απαραίτητο πνευματικό ύψος στο οποίο μάς καλεί η Θεία Λατρεία.

Ο Μιχάλης Μελέτης είχε ακέραιη εκκλησιολογική συνείδηση. Αποδεχόταν τα Εκκλησιαστικά θέσμια, υπάκουε στην Εκκλησιαστική ιεραρχία, απέδιδε τιμή και σεβασμό στο ιερό ράσο των Κληρικών, αλλά και στο βαρύτιμο δικό του ράσο, το οποίο πάντοτε έφερε όσο ίστατο επί του ιερού Αναλογίου.

Όμως, η προσφορά του Μιχάλη Μελέτη δεν περιορίζεται μόνον στην διακονία του ως Πρωτοψάλτης στον Μητροπολιτικό μας Ναό και πριν απ’ αυτόν, στην Ευαγγελίστρια της Ν. Ιωνίας, στην Παντάνασσα της Πάτρας και αλλού. Αναπτύχθηκε και μεγαλούργησε και στην Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς μας Μητροπόλεως, την οποία ευόρκως και Θεοφιλώς διηύθυνε επί 37 ολόκληρα χρόνια, παίρνοντας την σκυτάλη από τον αξεπέραστο δάσκαλό του και ιδρυτή της Μανώλη Χατζημάρκο. Ο Μιχάλης Μελέτης στερέωσε την Σχολή, την κατοχύρωσε έναντι της Πολιτείας, της προσέφερε κύρος και αξιοπιστία, την κατέστησε τροφό μεγάλου πλήθους Ιεροψαλτών, καθηγητών και διακόνων της Ψαλτικής Τέχνης, που στελεχώνουν τα ιερά Αναλόγια της Τοπικής μας Εκκλησίας, ενώ διδάσκουν τα μυστικά της Βυζαντινής Μουσικής στους νεωτέρους, ανάμεσά τους και οι σύγχρονοι δάσκαλοι της Σχολής μας. Κατέλειπε δε στους ώμους μας βαριά κληρονομιά, την οποία, με την ευχή του Επισκόπου μας και την πολύτιμη συνεργασία των δασκάλων της Σχολής, αγωνιζόμαστε να διατηρήσουμε και να εμπλουτίσουμε.

Όλα τα παραπάνω και πολλά άλλα, που η στενότητα του χρόνου δε μάς επιτρέπει να παραθέσουμε, χαρακτηρίζουν τον ανεπίληπτο βίο και την προσφορά του σήμερα τιμωμένου και αλησμόνητου Πρωτοψάλτου μας. Τα καταθέσαμε ως ευλαβικά άνθη ευγνωμοσύνης στον άνθρωπο που διεδραμάτησε κορυφαίο ρόλο στην ζωή και στην εκκλησιαστική μας πορεία, αλλά και ως προτροπή προς μίμηση από τους νεωτέρους. Τα καταθέσαμε, όμως και με άπειρο σεβασμό και εξαιρετική τιμή και προς την κατά σάρκα οικογένειά του, την σύζυγό του, τα τέκνα και τα εγγόνια του, τους οποίους θεωρούμε πολύτιμα μέλη της πνευματικής μας οικογένειας, της οικογένειας του Αγίου Νικολάου, η αγκάλη της οποίας ήταν, είναι και θα είναι πάντοτε ανοικτή γι’ αυτούς.

Ο Θεός να αναπαύει την μακαρία ψυχή του, η οποία, πλέον, περικοσμεί και λαμπρύνει την αέναη Λειτουργία της Βασιλείας του Θεού. ΑΜΗΝ!