Πρωτοψάλτου Μανώλη Χατζημάρκου, "Ψάλτες και Ορθοφωνία", εφημ. Θεσσαλία, 24 Αυγούστου 2001

     

     

    Ο εκλεκτός συνάδελφος και δικηγόρος Γιώργος Αναγνωστόπουλος, όταν συναντούσε το γράφοντα το παρόν, τον προσεφώνει με τον αξέχαστον χαιρετισμόν ¨ Χαίρε Έλληνα ψάλτη¨.

    Κάποτε συναντηθήκαμε με τον κ. Αναγνωστόπουλο στο κατάστημα του Βαγγέλη του Γλυκοφρίδη, που είναι και πρωτοψάλτης στο Λουτράκι Κορινθίας και εζητήθη από τον κ. Αναγνωστόπουλον να εξηγήση τον ιδιότυπον χαιρετισμόν του, ο οποίος μεταξύ άλλων είπε: ¨ Βαγγέλη μου, ακούγοντάς τον ...ακούω σωστά ελληνικά, γιατί αυτό πλέον είναι το ζητούμενο σήμερα στις εκκλησιές μας¨.

    Αυτό όμως που μας ενδιαφέρει σήμερα είναι, το πώς σε γενικές γραμμές εκτελείται σήμερα η εκκλησιαστική μας μουσική από εννίους συναδέλφους. Τα κυριότερα μειονεκτήματά τους είναι δυστυχώς το κακό ηχόχρωμα, η ρινοφωνία, η προχειρότης και κυρίως η κακή άρθρωση.

    Όλα τα πιο πάνω μειονεκτήματα έχουν γίνει ανυπόφορα, διότι τα αυτιά μας που ακούνε από τα ΜΜΕ όλη τη γκάμα της μουσικής κίνησης, έχουν αποκτήσει την σχετικήν παιδείαν και δεν ανέχονται πλέον τας ανωτέρω ελλείψεις, των κατά τα άλλα συμπαθέστατων συναδέλφων.

    Ως γνωστόν, οι ανδρικές φωνές διακρίνονται σε τενόρους, βαρύτονους και βαθυφώνους. Και οι γυναίκες σε υψιφώνους, μεσοφώνους και κοντράλτες. Σύμφωνα με αυτή την κατάταξη των φωνών, κάθε εκτελεστής, πρέπει να ψάλλη μέσα στα πλαίσια της φωνητικής μουσικής εκτάσεως, που διαθέτει το φωνητικόν του όργανον, που κατά τον Μπετόβεν, είναι και το τελειότερον των οργάνων (και βέβαια θα τονίσω ότι η αναφορά μας προς το Θεό πρέπει να γίνεται μόνο με  τη φωνή μας).

    Ο βασικός αυτός νόμος της φυσικής ταξινομήσεως των φωνών όχι μόνον αγνοήθηκε, αλλά θεωρήθηκε και περιττός, γι’ αυτό συχνά συναντούμε στις εκκλησιές μας το δεξιόν ψάλτην τενόρον και τον αριστερόν βαρύτονον με όλα τα κακά επακόλουθα.

    Μόνο μια συστηματική αγωγή και άσκηση από ειδικούς μπορεί να βοηθήση τον ψάλτην να ψάλλη σωστά για να μπορεί και ο πιστός να ξεχωρίση αν βρίσκεται σε ιερόν χώρον ή σε αίθουσα συνομιλίας ή το χειρότερο σε καπηλειό.

    Η ανθρώπινη φωνή είναι ένας συνδυασμός των κυρίων ιδιοτήτων των εγχόρδων, κρουστών και πνευστών οργάνων. Δυστυχώς ελάχιστοι άνθρωποι γεννιούνται με ωραίο φωνητικό όργανο και με την ικανότητα να το μεταχειρίζονται σωστά.

    Η ορθοφωνία λοιπόν είναι ένας ξεχωριστός κλάδος της μουσικής τέχνης του άδειν, που σκοπόν έχει τη φυσική και καθαρή άρθρωση και την τοποθέτηση της φωνής όχι στη μύτη και το λάρυγγα, αλλά στη φυσική θέση, ώστε και εκείνος που ψάλλει να μην κουράζεται και εκείνος που ακούει να μην αγωνιά, διότι η ορθοφωνία διδάσκει: τη γνώση του αναπνευστικού συστήματος, τη χρήση των οργάνων της άρθρωσης, την κανονικήν χρησιμοποίησιν των διαφόρων αντηχείων του στόματος, που αν τα αναφέρουμε από κάτω προς τα επάνω και είναι: ο θώρακας, οι πνεύμονες, η τραχεία, φάρυγξ, ο ρινοφάρυγξ, οι ρινικές χοάνες κ.λπ.

    Ο ψάλτης, όταν είναι επαρκώς εξησκημένος, μπορεί να διευθύνει τον αρχικό ήχο και να επωφελείται από τα αντηχεία της εκλογής του, για να δώσει πιο σωστά το ζητούμενο της κάθε μουσικής φράσης.

    Η εκκλησιαστική μας μουσική είναι ωραία και μεγαλειώδης μέσα στην απλότητά της, γι’ αυτό θα πρέπει, όσοι αγαπούν αυτή τη μουσική και πιστεύω ότι την λατρεύουν όλοι οι συνάδελφοι, να επισκεφθούν έναν σωστό δάσκαλο της ορθοφωνίας για να τους διδάξει το φυσικό τρόπο του απαγγέλλειν και ψάλλειν, για να παύση πλέον να αδικήται τόσο το ποιήμα όσον και το μέλος των τροπαρίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας.

    Επικοινωνία

    Σχολή Βυζαντινής Μουσικής

    Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος & Αλμυρού

    Διεύθυνση: Αναλήψεως 164Α – Όγλ., Τ.Κ. 38221, ΒΟΛΟΣ

    Τηλ.: 24210 93517, 2421040440, 6972838348
    email: sxolibmimd@gmail.com

     

     

    © 2024 Σχολή Βυζαντινής Μουσικής Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος & Αλμυρού. All Rights Reserved.

    Powered by Virtual Technologies